Wanneer je wil gaan reorganiseren ben je als werkgever verplicht om hiervoor eerst advies te vragen aan de ondernemingsraad (OR). Deze kijkt of de reorganisatie wel echt nodig is. De ondernemingsraad kijkt hierbij naar de beweegredenen en de gevolgen voor het personeel.
De volgende onderwerpen komen aan bod:
- Wat is de ondernemingsraad
- Het adviesrecht van de OR bij reorganisatie
- De overlegvergadering
- Het advies van de OR bij reorganisatie
- Wat als jij afwijkt van het advies?
Wat is de ondernemingsraad (OR)
De ondernemingsraad (OR) is een groep medewerkers die de belangen van het personeel behartigd en overlegt met de directie. Een OR is verplicht voor organisatie met 50 of meer werknemers. De ondernemingsraad heeft het recht om advies te geven, instemming te verlenen en om goed geïnformeerd te worden, zodat beslissingen eerlijk genomen worden.
Het adviesrecht van de OR bij reorganisatie
Inde Wet op de ondernemingsraden (WOR), artikel 25, staat dat een ondernemingsraad een adviesrecht heeft bij belangrijke voorgenomen besluiten, zoals een belangrijke inkrimping, uitbreiding of een andere wijziging in de werkzaamheden van een onderneming. Door de grote impact van een reorganisatie, valt deze vaak onder een belangrijk voorgenomen besluit en dus het adviesrecht.
Dit betekent dus niet dat je pas advies vraagt wanneer het besluit om te reorganiseren als is genomen. Het advies moet nog van wezenlijke invloed kunnen zijn op het te nemen besluit. Anders kan je het advies namelijk niet uitvoeren.
In de adviesaanvraag neem je het voorgenomen besluit op, waarom je moet reorganiseren, de gevolgen ervan voor het personeel en de genomen maatregelen naar aanleiding daarvan, bijvoorbeeld het opstellen van een sociaal plan.
Hiermee is de ondernemingsraad in staat om een weloverwogen en onderbouwd advies te geven over het voorgenomen besluit om te herstructureren. Vervolgens moet je als werkgever ten minste één keer overleggen met de OR over de reorganisatie. Daarom is het belangrijk om tijdig advies te vragen. Dit advies moet je schriftelijk op vragen en kan alleen wanneer je een concreet reorganisatieplan hebt opgesteld.
De overlegvergadering
Als ondernemer moet jij de OR in de overlegvergadering informeren over vooruitzichten en eventuele verwachtingen op het gebied van reorganisaties en personele gevolgen. Dit geldt ook wanneer je nog niet zeker bent of je wilt gaan reorganiseren. Tijdens deze vergaderingen kan een OR informatie verzamelen en vragen stellen. Het is daarom verplicht om minimaal twee keer per jaar samen te komen met de ondernemingsraad.
Het advies van de OR bij reorganisatie
Wanneer de OR advies geeft over de reorganisatie hoeft dit niet per se een positief advies te zijn. Het kan ook negatief en/of voorwaardelijk zijn. Als werkgever moet je dit advies goed doornemen om te kijken of het geheel of gedeeltelijk overgenomen moet worden. Wanneer er een alternatief voorgesteld wordt en je dit niet besluit over te nemen moet je verplicht uitleggen waarom niet. Dit geldt ook wanneer je het definitieve besluit niet, of deels niet, overneemt.
Er is geen specifieke wettelijke termijn waarin het advies door de ondernemingsraad uitgebracht moet worden. In de praktijk worden er wel afspraken over gemaakt en kan de termijn variëren van enkele weken tot zelfs enkele maanden. Naast de termijn kun je ervoor kiezen om afspraken te maken over geheimhouding van het advies. Als laatste is het goed om afspraken te maken over eventuele kosten wanneer de ondernemingsraad een deskundige in wil schakelen.
Wat als jij afwijkt van het advies?
Na het ontvangen van het advies van de ondernemingsraad maak jij een definitief besluit. Over dit besluit moet je de OR schriftelijk informeren. Wanneer jij af wilt wijken van het advies van de ondernemingsraad bij de reorganisatie en het dus niet (geheel) overneemt, moet je uitleggen waarom je andere keuzes maakt. Als jouw besluit niet overeenstemt met het advies dan mag je het pas een maand na het informeren van de OR het besluit uitvoeren.
Binnen deze termijn mag de OR tegen het besluit in beroep gaan bij de Ondernemingskamer (OK). In deze periode mag jij het besluit niet uitvoeren, tenzij de ondernemingsraad hiermee instemt.
Het beroep wordt door de Ondernemingskamer met spoed behandeld. Wanneer zij beoordeeld dat het een gegrond beroep is, verklaart zij dat jij niet in redelijkheid tot het betrokken besluit had kunnen komen. Daarnaast kan de OK één van de volgende zaken opleggen:
- Een verbod aan jou om het besluit, of onderdelen daarvan, uit te voeren.
- Een verplichting aan jou om het besluit geheel of deels in te trekken en gevolgen van het besluit ongedaan te maken.
Betrek bij een herstructurering dus tijdig de OR en wijk niet van hun advies af om een beroep en vertragingen te voorkomen.
Collectief ontslag
Heeft de ondernemingsraad bij de reorganisatie een positief advies gegeven? Dan mag jij deze in gang zetten. Het kan voorkomen dat er hierbij meerdere ontslagen gaan vallen. We spreken in dat geval van collectief ontslag. Vanuit goed werkgeverschap is het verstandig om ontslagen werknemers te ondersteunen en te begeleiden. Dit kan bijvoorbeeld door groepsoutplacement aan te bieden. Hierbij verwerken de werknemers samen hun ontslag en worden ze ondersteund bij het vinden van een nieuwe baan.
Bij CareerAdvisor helpen wij je om het (ontslag)proces in goede banen te leiden middels groepsoutplacement. Hierbij bieden we trainingen aan in groepsverband en individuele coachingsgesprekken. Meer weten? Neem contact met ons op, of download onze gratis outplacement brochure voor werkgevers.
