Het welzijn van werknemers wordt tegenwoordig steeds belangrijker. Niet gek, we moeten immers steeds langer doorwerken. Een essentieel onderdeel hierbij is het Preventief Medisch Onderzoek (PMO). Dit is een gezondheidscheck die werkgevers aan kunnen bieden aan werknemers. Het doel ervan is om vroegtijdig gezondheidsrisico’s te kunnen signaleren en bij te dragen aan een duurzame inzetbaarheid van werknemers. In dit blog vertellen we je alles wat je moet weten over het Preventief Medisch Onderzoek.
In dit blog:
- Wat is een Preventief Medisch Onderzoek?
- Hoe wordt het Preventief Medisch Onderzoek uitgevoerd?
- De voordelen van een PMO
- Is een PMO verplicht?
- Hoe wordt er omgegaan met de informatie over de gezondheid van werknemers?
- Wie betaalt het Preventief Medisch Onderzoek?
Wat is een Preventief Medisch Onderzoek?
Een Preventief Medisch Onderzoek (PMO), ook wel health check genoemd, is een periodiek onderzoek dat de fysieke en mentale gezondheid van werknemers in kaart brengt. Een PMO onderzoek helpt bij het opsporen van gezondheidsrisico’s zoals stress, burn-out, hart- en vaatziekten, en andere fysieke klachten die de productiviteit en inzetbaarheid van werknemers kunnen beïnvloeden. Omdat risico’s vroegtijdig worden gedetecteerd, kunnen werkgevers gericht en tijdig actie ondernemen om ziekteverzuim te beperken of voorkomen. Dit verhoogt vervolgens de algehele vitaliteit binnen het bedrijf en de duurzame inzetbaarheid van werknemers.
De relatie tussen PMO en de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)
Met de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) worden arbeidsrisico’s in kaart gebracht zodat deze gericht aangepakt kunnen worden. Op deze manier wordt de productiviteit en prestaties van werknemers bevorderd en het verzuim laag gehouden.
De uitkomsten van de RI&E vormen de basis voor het inrichten van het Preventief Medisch Onderzoek. De risico’s die naar voren komen kunnen namelijk meegenomen worden in het PMO. Vervolgens kan de informatie uit het PMO de RI&E aanvullen. Zo kunnen knelpunten op het gebied van psychische en sociale belasting in het werk naar voren komen bij een Preventief Medisch Onderzoek, terwijl deze niet worden gevonden met de RI&E. Beiden zijn dus van belang voor het beheersen van risico’s in het werk.
Hoe wordt het Preventief Medisch Onderzoek uitgevoerd?
Afhankelijk van de specifieke situatie van een bedrijf en zijn werknemers bestaat een Preventief Medisch Onderzoek doorgaans uit onderstaande fasen.
De voorbereidende fase:
- Behoeftebepaling: Als eerste wordt de noodzaak van een PMO in kaart gebracht. Zijn er bijvoorbeeld specifieke gezondheidsrisico's of werk gerelateerde stressfactoren die binnen het bedrijf spelen? Daarnaast is het belangrijk om vast te stellen wat er met het PMO bereikt moet worden. Bijvoorbeeld het verminderen van het ziekteverzuim of het verbeteren van de vitaliteit.
- Het kiezen van de juiste professional: Een Preventief Medisch Onderzoek zal altijd uitgevoerd moeten worden door een gecertificeerde professional. Dit is waarom wij bij CareerAdvisor samenwerken met Connecci om een PMO aan te kunnen bieden als onderdeel van ons Programma Duurzame Inzetbaarheid.
- Overleg met de Ondernemingsraad (OR): De werkgever is verplicht om de OR (of personeelsvertegenwoordiging) te betrekken bij het besluitvormingsproces. Zij moeten daarom ook akkoord geven voor de uitvoering van het PMO.
- Een plan van aanpak opstellen: Wanneer er akkoord is voor de uitvoering van het PMO is het belangrijk om de scope ervan te bepalen. Wordt elke werknemer hierbij betrokken of maar een bepaalde groep? En welke onderdelen worden er onderzocht (fysiek, mentaal of werk gerelateerd)? Daarnaast is het belangrijk om duidelijk te communiceren naar werknemers over de doelen van het PMO, het proces ervan en dat deelname vrijwillig is.
De uitvoering van het PMO:
- Het invullen van een vragenlijst: Vervolgens kan het PMO daadwerkelijk uitgevoerd worden. Dit begint met een op maat gemaakte vragenlijst welke afgestemd is met de werkgever. Zo zijn er enkele wettelijk verplichte modules die terug moeten komen, maar zijn er ook optionele modules die een belangrijke toevoeging kunnen zijn om een totaalbeeld te kunnen vormen. Deze modulen kunnen gaan over leefstijl, fysieke en mentale belastbaarheid, veerkracht, de financiële situatie, ontwikkeling, eigen inzetbaarheid en de werk/privé balans.
- Uitvoering van een algemeen onderzoek: Bij het algemeen onderzoek worden verschillende metingen uitgevoerd. Hierbij wordt onder andere de bloeddruk, saturatie (bloedzuurstofgehalte), glucose, cholesterol, lichaamssamenstelling (zoals het BMI, vet-, vocht- en spierpercentage), metabolische leeftijd en visus (gezichtsvermogen) van werknemers onderzocht.
- Aanvullend onderzoek: Soms kan het nodig zijn om aanvullende onderzoeken uit te voeren. Deze zijn vooral relevant bij beroepen waarbij specifieke gezondheidsaspecten een belangrijke rol spelen, zoals banen met veel lawaai, stof of andere gezondheidsrisico's. Aanvullende onderzoeken kunnen dan onderzoeken zijn zoals een longfunctietest, gerichte bloedafnames, een gehoortest en/of conditietest.
- Persoonlijk adviesgesprek: Door de verschillende metingen worden krachten, klachten en verbeterpunten voor individuele werknemers in kaart gebracht. Samen met de resultaten van de gevalideerde vragenlijst over leefstijl en mentale belastbaarheid wordt er vervolgens een totaalbeeld gevormd. Deze resultaten worden individueel met de werknemers besproken. Vervolgens krijgen ze advieshandvaten en eventuele vervolgtrajecten aangeboden die specifiek voor de individuele werknemer zijn.
- Rapportage voor de werkgever: De resultaten uit de metingen en vragenlijst mogen niet zonder nadrukkelijke toestemming doorgegeven worden aan de werkgever en zijn alleen bedoeld voor de specifieke werknemer. Wel ontvangt de werkgever vaak een algemeen rapport met geanonimiseerde resultaten om een actieplan op te kunnen stellen voor het verbeteren van de gezondheid en veiligheid op de werkvloer.
- Follow-up: Vervolgens kunnen de aanbevelingen die voortkomen uit het Preventief Medisch Onderzoek geïmplementeerd worden. Belangrijk is dat de effecten van het PMO en de daaropvolgende acties in de gaten gehouden worden om de effectiviteit ervan te kunnen waarborgen.
- Herhaling van het PMO: Het is verstandig om een PMO periodiek te herhalen (bijvoorbeeld jaarlijks of eens in de twee jaar). Op deze manier kan de gezondheid en het welzijn van werknemers continu gemonitord en verbeterd worden.
De voordelen van een PMO
Een Preventief Medisch Onderzoek kent verschillende voordelen. We benoemen de belangrijksten hieronder.
- Data op organisatieniveau: De werkgever ontvangt data op organisatieniveau waarmee er gericht en duurzaam invulling gegeven kan worden aan het beleid.
- Verlaging van het ziekteverzuim: Gezondheidsproblemen worden dankzij een PMO vroegtijdig gesignaleerd. Dit levert de werkgever veel op, een verzuimdag kost immers gemiddeld € 200 tot € 400 per dag.
- Verhoging van de productiviteit: Werknemers die gezond en vitaal zijn, zullen productiever en minder vaak afwezig zijn.
- Inzicht in bedrijfsrisico's: Een PMO geeft werkgevers waardevolle inzicht in de gezondheid van werknemers. Vervolgens kunnen er gerichte maatregelen worden genomen om de gezondheid van werknemers te beschermen of verbeteren. Daarnaast krijgen werknemers advies omtrent de wijze van werken en leefgewoonten.
- Verhoging van de duurzame inzetbaarheid: Werknemers krijgen inzicht in de risico's voor hun gezondheid en wat zij moeten doen om deze te beschermen of verbeteren. Hierdoor zijn ze langer inzetbaar.
- Een bijdrage aan goed werkgeverschap: Wanneer een werkgever een PMO aanbiedt draagt dit bij aan goed werkgeverschap. Dit spreekt niet alleen potentiële werknemers aan, maar zorgt ook voor gemotiveerde, betrokken en loyale werknemers.
> Lees ook: 10 tips om duurzame inzetbaarheid te verhogen
Is een PMO verplicht?
Volgens de Nederlandse Arbowet zijn werkgevers verplicht om werknemers periodiek een health check aan te bieden. Hierbij maakt het niet uit hoeveel werknemers er in dienst zijn en in welke sector het bedrijf actief is. Hoewel werknemers recht hebben op een PMO, zijn ze niet verplicht om eraan deel te nemen. Wel moet een werkgever in dat geval aan kunnen tonen dat de mogelijkheid voor een Preventief Medisch Onderzoek aangeboden is.
Daarnaast is er niet wettelijk voorgeschreven hoe vaak een PMO onderzoek uitgevoerd moet worden. Wel wordt er geadviseerd om dit eens in de drie jaar te doen. Op deze manier is er een actueel inzicht in de ontwikkeling van de gezondheid en eventuele gezondheids- en verzuimrisico’s voor werknemers.
Hoe wordt er omgegaan met de informatie over de gezondheid van werknemers?
Het kan voorkomen dat werknemers zorgen hebben over de privacy van hun medische gegevens. Deze vallen ook bij het uitvoeren van een PMO onder het medisch beroepsgeheim. Dit betekent dat de uitvoerder van het Preventief Medisch Onderzoek individuele gegevens vertrouwelijk moet behandelen. Daarnaast moet de health check voldoen aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).
Wel kan een werkgever vragen om een groepsrapportage wanneer er meer dan 20 werknemers meedoen aan een PMO. Informatie in deze rapportage is nooit te herleiden naar individuele werknemers waardoor individuele gegevens veilig zijn. Een groepsrapportage dient om te zien of er specifieke problemen zijn die binnen het bedrijf aangepakt moeten worden.
Wie betaalt het Preventief Medisch Onderzoek?
De kosten voor een PMO onderzoek komen doorgaans voor rekening van de werkgever. Echter geld dit ook voor de opbrengsten ervan. Het Preventief Medisch Onderzoek is namelijk een waardevolle investering in de gezondheid en het welzijn van werknemers.
Hoe vraag je een PMO aan?
Het Preventief Medisch Onderzoek is de eerste stap richting gezonde en vitale werknemers. Daarnaast kunnen risico’s tijdig geïdentificeerd en aangepakt worden. Bij CareerAdvisor vormt het PMO daarom ook de basis voor ons programma Duurzame Inzetbaarheid. Onderdeel van dit programma is een Preventief Medisch Onderzoek welke uitgevoerd wordt door Connecci.
Vervolgens maken wij samen met jou een programma op maat op werknemers te ondersteunen in hun persoonlijke groei, welzijn en loopbaanambities. Zo zorgen we niet alleen voor een verbetering in de tevredenheid en het welzijn van werknemers, maar wordt er ook bijgedragen aan de toename van productiviteit en vermindering van ziekteverzuim.
